Η γυναικομαστία απασχολεί ένα μεγάλο ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού και μπορεί να εμφανιστεί σε διαφορετικές ηλικίες. Αφορά τη μεγέθυνση του στήθους σε αγόρια ή μεγαλύτερης ηλικίας άνδρες και ονομάζεται έτσι διότι οπτικά θυμίζει την εικόνα του γυναικείου στήθους. Κατά τη γυναικομαστία σε άντρες μπορεί να υπάρχει αύξηση του μαζικού αδένα ή αύξηση του λιπώδους ιστού στην περιοχή του στήθους ή ακόμα και συνδυασμός αυτών. Η γυναικομαστία μπορεί να πρωτοεμφανιστεί κατά τη νεογνική ηλικία καθώς το βρέφος έχει συγκεντρώσει στον οργανισμό του περίσσεια συγκέντρωση οιστρογόνων από τη μητέρα του, γεγονός που αυξάνει το μέγεθος των μαστών του. Σε αυτό το ηλικιακό στάδιο η γυναικομαστία αποτελεί ένα σύνηθες και φυσιολογικό φαινόμενο. Στα βρέφη δεν είναι απαραίτητη η
θεραπεία της γυναικομαστίας διότι αυτή υποχωρεί μετά από λίγο καιρό σταδιακά.
Η γυναικομαστία είναι εξίσου σύνηθες να εμφανιστεί και κατά την εφηβική ηλικία. Η εικόνα των διογκωμένων θηλών και μαστών μπορεί να προκαλέσει ανησυχία σε γονείς και εφήβους, ωστόσο σπάνια υποδεικνύει κάτι σοβαρότερο. Η διόγκωση των μαστών κατά τη διάρκεια της εφηβείας πολλών αγοριών είναι ως επί το πλείστον καλοήθης και μπορεί επίσης να υποστραφεί αυτομάτως μετά από 12 – 24 μήνες δίχως συγκεκριμένη θεραπεία. Συχνά τα αγόρια στην εφηβεία έχουν ανισορροπία μεταξύ οιστρογόνων και τεστοστερόνης και αυτή η μειωμένη ποσότητα της τεστοστερόνης είναι που οδηγεί στο φαινόμενο της γυναικομαστίας. Μετά από τα 17 περίπου έτη και ενώ επέρχεται η σεξουαλική ωρίμανση των εφήβων, αυξάνεται η τεστοστερόνη στον οργανισμό τους και η γυναικομαστία υποχωρεί. Εάν η διόγκωση του στήθους εξακολουθήσει να υφίσταται ακόμη και μετά από δύο χρόνια, είναι απαραίτητη η περαιτέρω εξέταση προς αποκλεισμό επικίνδυνων καταστάσεων της υγείας.
Περισσότερο κρίσιμη αποτελεί η εις βάθος ιατρική διερεύνηση της διόγκωσης των μαστών κατά την ενήλικη ζωή των ανδρών. Για όλες αυτές τις
περιπτώσεις ενήλικων αντρών με γυναικομαστίας συμπτώματα η ιατρική μέριμνα είναι αναγκαία. Αν και η γυναικομαστία τείνει να εμφανίζεται κυρίως μετά τα 50 έτη στους ενήλικες άνδρες, δεν παύει να ταλανίζει ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των ανδρών γενικότερα. Η γυναικομαστία σε ενηλίκους οφείλεται τις περισσότερες φορές σε παχυσαρκία και μεγάλη συσσώρευση τοπικού λίπους στο στήθος. Αυτή η μορφή γυναικομαστίας ονομάζεται ψευδής γυναικομαστία ή λιπομαστία. Μάλιστα αυτή η συγκεντρωμένη ποσότητα λίπους στις ανδρικές θηλές – αναλόγως του βαθμού της γυναικομαστίας – συνυπάρχει πολύ συχνά και με την ταυτόχρονη χαλάρωση του δέρματος των μαστών σε σημείο που να κρέμονται χαλαροί σαν τους γυναικείους. Η περίπτωση αυτού του είδους και έκτασης της γυναικομαστίας είναι αρκετά δύσκολο να αντιμετωπιστεί οριστικά δίχως χειρουργείο. Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της γυναικομαστίας γίνονται πλέον με τις πιο σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους και μειώνονται στο ελάχιστο οι πιθανότητες πιθανών επιπλοκών ή πόνου. Ο εξειδικευμένος πλαστικός χειρουργός πραγματοποιεί με αναίμακτες τεχνικές τη διορθωτική επέμβαση μέσα σε μόλις 40 – 90 λεπτά και ο χρόνος ανάρρωσης μπορεί να γίνει μέσα σε μόλις μία ημέρα. Σε περιπτώσεις που κάποιος θέλει να αποφύγει τη χειρουργική λύση, υπάρχουν και εναλλακτικοί τρόποι που μπορούν να φανούν ωφέλιμοι, όμως απαιτούν μεγάλη επιμονή και υπομονή. Η κατάλληλη και υγιεινή διατροφή από
διατροφολόγο σε συνδυασμό με τη συστηματική γυμναστική όλου του σώματος υπό την καθοδήγηση ενός personal trainer μπορεί να οδηγήσει σε
σημαντική βελτίωση και μείωση του μεγέθους της γυναικομαστίας σε βάθος μηνών ή και ετών.
Σε αντιδιαστολή με την παραπάνω περίπτωση, όταν η γυναικομαστία οφείλεται σε ορμονικά προβλήματα του οργανισμού και ονομάζεται αληθής
γυναικομαστία, είναι αρκετά χρήσιμη η κατάλληλη θεραπεία και αγωγή με συγκεκριμένα χάπια που ρυθμίζουν τα επίπεδα των ορμονών και αυξάνουν
την τεστοστερόνη. Η διόγκωση του ανδρικού στήθους μπορεί επίσης να αποτελεί σύμπτωμα του υπερθυρεοειδισμού. Και σε αυτήν την περίπτωση
είναι απαραίτητη η θεραπεία με χάπια που μειώνει τα αυξημένα επίπεδα παραγωγής του ενδοκρινούς αδένα. Επιπλέον κάποια φάρμακα όπως τα
στεροειδή και τα αναβολικά είναι υπαίτια για τη δημιουργία γυναικομαστίας στα αγόρια και τους άνδρες και η άμεση διακοπή τους μπορεί να επιφέρει τη λύση. Πρέπει ακόμη να αναφερθεί ότι υπάρχει και η ιδιοπαθής γυναικομαστία κατά την οποία δεν μπορεί μετά από πλήρη έλεγχο να εντοπιστεί κάποιο αίτιο ή εκλυτικός παράγοντας. Και σε αυτήν την περίπτωση η μόνη άμεση και οριστική λύση είναι η χειρουργική αντιμετώπιση.
Μερικές φορές παράλληλα με την αύξηση του μεγέθους του στήθους μπορούν να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα. Μερικά από αυτά είναι ο κνησμός, ο πόνος, η εισολκή των θηλών, υγρές εκκρίσεις από τις θηλές, δερματικές αλλοιώσεις στην περιοχή του στήθους, ερυθρότητα κ.α. Ειδικότερα όταν υπάρχει ψηλαφητή μάζα στον έναν ή και τους δύο μαστούς, η εξέταση από τον ειδικό χειρουργό κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική ώστε να διαγνωστεί έγκαιρα το οποιοδήποτε υποκείμενο νόσημα, κακοήθεια ή όγκος και να υπάρξει καλύτερη πρόγνωση για θεραπεία και αντιμετώπιση γυναικομαστίας. Οι απαραίτητες εξετάσεις είναι η λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού του ασθενούς από τον ιατρό, η ψηλάφηση των μαστών και λεμφαδένων, μια σειρά από εξετάσεις αίματος καθώς και απεικονιστικές εξετάσεις όπως μαστογραφία, αξονική τομογραφία και υπέρηχος μαστών και μασχαλιαίων λεμφαδένων.
θεραπεία της γυναικομαστίας διότι αυτή υποχωρεί μετά από λίγο καιρό σταδιακά.
Η γυναικομαστία είναι εξίσου σύνηθες να εμφανιστεί και κατά την εφηβική ηλικία. Η εικόνα των διογκωμένων θηλών και μαστών μπορεί να προκαλέσει ανησυχία σε γονείς και εφήβους, ωστόσο σπάνια υποδεικνύει κάτι σοβαρότερο. Η διόγκωση των μαστών κατά τη διάρκεια της εφηβείας πολλών αγοριών είναι ως επί το πλείστον καλοήθης και μπορεί επίσης να υποστραφεί αυτομάτως μετά από 12 – 24 μήνες δίχως συγκεκριμένη θεραπεία. Συχνά τα αγόρια στην εφηβεία έχουν ανισορροπία μεταξύ οιστρογόνων και τεστοστερόνης και αυτή η μειωμένη ποσότητα της τεστοστερόνης είναι που οδηγεί στο φαινόμενο της γυναικομαστίας. Μετά από τα 17 περίπου έτη και ενώ επέρχεται η σεξουαλική ωρίμανση των εφήβων, αυξάνεται η τεστοστερόνη στον οργανισμό τους και η γυναικομαστία υποχωρεί. Εάν η διόγκωση του στήθους εξακολουθήσει να υφίσταται ακόμη και μετά από δύο χρόνια, είναι απαραίτητη η περαιτέρω εξέταση προς αποκλεισμό επικίνδυνων καταστάσεων της υγείας.
Περισσότερο κρίσιμη αποτελεί η εις βάθος ιατρική διερεύνηση της διόγκωσης των μαστών κατά την ενήλικη ζωή των ανδρών. Για όλες αυτές τις
περιπτώσεις ενήλικων αντρών με γυναικομαστίας συμπτώματα η ιατρική μέριμνα είναι αναγκαία. Αν και η γυναικομαστία τείνει να εμφανίζεται κυρίως μετά τα 50 έτη στους ενήλικες άνδρες, δεν παύει να ταλανίζει ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των ανδρών γενικότερα. Η γυναικομαστία σε ενηλίκους οφείλεται τις περισσότερες φορές σε παχυσαρκία και μεγάλη συσσώρευση τοπικού λίπους στο στήθος. Αυτή η μορφή γυναικομαστίας ονομάζεται ψευδής γυναικομαστία ή λιπομαστία. Μάλιστα αυτή η συγκεντρωμένη ποσότητα λίπους στις ανδρικές θηλές – αναλόγως του βαθμού της γυναικομαστίας – συνυπάρχει πολύ συχνά και με την ταυτόχρονη χαλάρωση του δέρματος των μαστών σε σημείο που να κρέμονται χαλαροί σαν τους γυναικείους. Η περίπτωση αυτού του είδους και έκτασης της γυναικομαστίας είναι αρκετά δύσκολο να αντιμετωπιστεί οριστικά δίχως χειρουργείο. Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της γυναικομαστίας γίνονται πλέον με τις πιο σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους και μειώνονται στο ελάχιστο οι πιθανότητες πιθανών επιπλοκών ή πόνου. Ο εξειδικευμένος πλαστικός χειρουργός πραγματοποιεί με αναίμακτες τεχνικές τη διορθωτική επέμβαση μέσα σε μόλις 40 – 90 λεπτά και ο χρόνος ανάρρωσης μπορεί να γίνει μέσα σε μόλις μία ημέρα. Σε περιπτώσεις που κάποιος θέλει να αποφύγει τη χειρουργική λύση, υπάρχουν και εναλλακτικοί τρόποι που μπορούν να φανούν ωφέλιμοι, όμως απαιτούν μεγάλη επιμονή και υπομονή. Η κατάλληλη και υγιεινή διατροφή από
διατροφολόγο σε συνδυασμό με τη συστηματική γυμναστική όλου του σώματος υπό την καθοδήγηση ενός personal trainer μπορεί να οδηγήσει σε
σημαντική βελτίωση και μείωση του μεγέθους της γυναικομαστίας σε βάθος μηνών ή και ετών.
Σε αντιδιαστολή με την παραπάνω περίπτωση, όταν η γυναικομαστία οφείλεται σε ορμονικά προβλήματα του οργανισμού και ονομάζεται αληθής
γυναικομαστία, είναι αρκετά χρήσιμη η κατάλληλη θεραπεία και αγωγή με συγκεκριμένα χάπια που ρυθμίζουν τα επίπεδα των ορμονών και αυξάνουν
την τεστοστερόνη. Η διόγκωση του ανδρικού στήθους μπορεί επίσης να αποτελεί σύμπτωμα του υπερθυρεοειδισμού. Και σε αυτήν την περίπτωση
είναι απαραίτητη η θεραπεία με χάπια που μειώνει τα αυξημένα επίπεδα παραγωγής του ενδοκρινούς αδένα. Επιπλέον κάποια φάρμακα όπως τα
στεροειδή και τα αναβολικά είναι υπαίτια για τη δημιουργία γυναικομαστίας στα αγόρια και τους άνδρες και η άμεση διακοπή τους μπορεί να επιφέρει τη λύση. Πρέπει ακόμη να αναφερθεί ότι υπάρχει και η ιδιοπαθής γυναικομαστία κατά την οποία δεν μπορεί μετά από πλήρη έλεγχο να εντοπιστεί κάποιο αίτιο ή εκλυτικός παράγοντας. Και σε αυτήν την περίπτωση η μόνη άμεση και οριστική λύση είναι η χειρουργική αντιμετώπιση.
Μερικές φορές παράλληλα με την αύξηση του μεγέθους του στήθους μπορούν να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα. Μερικά από αυτά είναι ο κνησμός, ο πόνος, η εισολκή των θηλών, υγρές εκκρίσεις από τις θηλές, δερματικές αλλοιώσεις στην περιοχή του στήθους, ερυθρότητα κ.α. Ειδικότερα όταν υπάρχει ψηλαφητή μάζα στον έναν ή και τους δύο μαστούς, η εξέταση από τον ειδικό χειρουργό κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική ώστε να διαγνωστεί έγκαιρα το οποιοδήποτε υποκείμενο νόσημα, κακοήθεια ή όγκος και να υπάρξει καλύτερη πρόγνωση για θεραπεία και αντιμετώπιση γυναικομαστίας. Οι απαραίτητες εξετάσεις είναι η λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού του ασθενούς από τον ιατρό, η ψηλάφηση των μαστών και λεμφαδένων, μια σειρά από εξετάσεις αίματος καθώς και απεικονιστικές εξετάσεις όπως μαστογραφία, αξονική τομογραφία και υπέρηχος μαστών και μασχαλιαίων λεμφαδένων.
